شناسایی گیاهان دارویی منطقه ارسباران و مطالعه دانش بومی مردم محلی (مطالعه موردی: جنگلهای ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای)

Authors

  • ابراهیم عادلی استاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران
  • ساسان بابایی استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران
  • قاسم حبیبی بی‌بالان دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر
Abstract:

گیاهان بومی و اندمیک، ذخایر توارثی گیاهی هر منطقه محسوب می‌شوند و به دلیل دارا بودن صفات مرفولوژیکی مطلوب، مقاومت به آفات و امراض و سازگاری به شرایط اکولوژیک از اهمیت خاصی برخوردارند. این تحقیق با هدف شناسایی گیاهان دارویی از فلور ارسباران، حوضه مردانقم چای و مطالعه دانش بومی مردم محلی مرتبط با گیاهان دارویی و عوامل مؤثر بر آن، انجام شده است. برای دستیابی به این هدف، پس از شناسایی فلور منطقه و تفکیک گیاهان دارویی، به جمع‌آوری اطلاعات با ارائه پرسشنامه، به صورت تصادفی از جمعیت بالای 20 سال به تعداد 180 نمونه، پرداخته شد. نتایج نشان داد که 30% از فلور منطقه شامل گیاهان دارویی باارزش است که متعلق به 56 جنس و 30 خانواده گیاهی می‌باشد و با توجه به برداشت گیاهان برای مقاصد دارویی توسط مردم محلی، خانواده‌های Labiatae، Compositae، Rosaceae، Urticaceae، Umbellifereae و Grossulariaceae به‌ترتیب دارای بیشترین مصرف در منطقه می‌باشند. نتایج تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از پرسشنامه‌ها در نرم‌افزار SPSS، با آزمون ناپارامتری kruskal-Wallis و ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که از میان فاکتورهای مؤثر بر میزان شناخت گیاهان دارویی موجود در منطقه، رابطه بین شناخت و دسترسی به خانه بهداشت جهت درمان در روستا معنی‌دار است (05/0 =P). یعنی دسترسی به پزشک، بر میزان آشنایی مردم محلی با گیاهان دارویی، مؤثر بوده است و همچنین رابطه آن با میزان دسترسی جنگل‌نشینان به شهرهای اطراف جهت معالجه نیز معنی‌دار است (01/0 =P)، یعنی محدودیت تردد، بر میزان شناخت گیاهان دارویی توسط جنگل‌نشینان، اثرگزار بوده است، ولی رابطه بین شناخت گیاهان دارویی با سن و سطح تحصیلات افراد و میزان مصرف داروهای شیمیایی معنی‌دار نیست. یعنی سن و سطح تحصیلات افراد محلی و میزان مصرف داروهای شیمیایی در شناخت گیاهان دارویی تأثیری نداشته است (05/0 =P).

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شناسایی گیاهان دارویی منطقه ارسباران و مطالعه دانش بومی مردم محلی (مطالعه موردی: جنگلهای ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای)

گیاهان بومی و اندمیک، ذخایر توارثی گیاهی هر منطقه محسوب می شوند و به دلیل دارا بودن صفات مرفولوژیکی مطلوب، مقاومت به آفات و امراض و سازگاری به شرایط اکولوژیک از اهمیت خاصی برخوردارند. این تحقیق با هدف شناسایی گیاهان دارویی از فلور ارسباران، حوضه مردانقم چای و مطالعه دانش بومی مردم محلی مرتبط با گیاهان دارویی و عوامل مؤثر بر آن، انجام شده است. برای دستیابی به این هدف، پس از شناسایی فلور منطقه و ...

full text

مطالعه ات‌اکولوژیکی درختچه دارویی و با ارزش قره‌قات Ribes biebersteinii در ارسباران، مطالعه موردی: شمال غرب ایران، حوضه مردانقم چای، جنگل ارسباران

گیاهان دارویی به‌عنوان محصولات غیرچوبی جنگل‌ها، در هر منطقه ای به‌عنوان ذخایر با ارزش اکوسیستم مربوط به خود هستند که در محل دیگری امکان تولید متابولیت‌های ثانویه وجود ندارد. درختچه گالش انگور صخره ای  Ribes biebersteinii، از گونه‌های با ارزش و کمیاب جنگل‌های ارسباران است که به‌دلیل خواص دارویی ارزشمند، مورد توجه مردم بومی و همچنین عطاری‌های شهرستان‌های اطراف می‌باشد. لذا  این تحقیق در جنگل ارسب...

full text

دانش اکولوژیک سنتی مردم محلی از خواص دارویی گیاهان علفی و بوته‌ای در حوزه ایلگنه چای ارسباران

دانش سنتی بخشی از فرهنگ منحصر به فرد هر سرزمین است که در جهت سازگاری با شرایط محیطی از طریق تجربه حاصل شده است و به مرور به بخشی از فرهنگ اجتماعی و تولیدی آن جامعه تبدیل شده است. گیاه‌شناسی قومی، نزدیکترین روش ممکن برای مطالعه دانش مردم از کاربردهای متعدد گیاهانی است که آن‌ها را به کار می‌برند. این پژوهش با هدف بررسی دانش سنتی اکولوژیکی مردم محلی روستاهای جنگلی ارسباران درباره خواص دارویی گیاها...

full text

بررسی مهمترین عوامل محیطی مؤثر بر استقرار درختچه پیرو (Juniperus communis L.)، بررسی موردی: جنگل ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای

این تحقیق در جنگل ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای برای بررسی اکولوژیکی و دستیابی به مهمترین عاملهای محیطی مؤثر در استقرار و پراکنش درختچه دارویی پیرو (Juniperus communis)، انجام شد. در این تحقیق برای برداشت فلوریستیک، قطعات نمونه‌ای به مساحت 400 مترمربع و به تعداد 97 پلات، پوشش گیاهی در اشکوب‌های مختلف، با استفاده از جدول تغییریافته براون- بلانکه ثبت شدند. در مرکز قطعات نمونه، از افق معدنی خاک...

full text

بررسی مهمترین عوامل محیطی مؤثر بر استقرار درختچه پیرو (juniperus communis l.)، بررسی موردی: جنگل ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای

این تحقیق در جنگل ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای برای بررسی اکولوژیکی و دستیابی به مهمترین عاملهای محیطی مؤثر در استقرار و پراکنش درختچه دارویی پیرو (juniperus communis)، انجام شد. در این تحقیق برای برداشت فلوریستیک، قطعات نمونه ای به مساحت 400 مترمربع و به تعداد 97 پلات، پوشش گیاهی در اشکوب های مختلف، با استفاده از جدول تغییریافته براون- بلانکه ثبت شدند. در مرکز قطعات نمونه، از افق معدنی خاک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 28  issue 3

pages  534- 550

publication date 2012-10-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023